Jak sporządzić roczne rozliczenie, jeżeli płatnik zmienił wstecz opodatkowanie z liniowego na skalę za cały 2022 rok, ale w 2023 roku jest opodatkowany liniowo – zmiana stanowiska ZUS.

 

Do 22 maja 2023 r. część osób prowadzących pozarolniczą działalność musi złożyć dokumenty ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2023 r., uwzględniając w nich roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r.

Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która w 2022 r. podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu i była opodatkowana podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym, ma obowiązek rozliczyć w skali roku należne składki na ubezpieczenie zdrowotne . Rozliczenie pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych.

Kto dopłaci, a kto otrzyma zwrot

Dochód z działalności za 2022 r. wpisywany w formularzach ZUS, zasadniczo powinien się pokrywać z dochodem wykazanym w zeznaniu podatkowym. W rozmowie z „Rzeczpospolitą” Izabela Leśniewska, doradca podatkowy w kancelarii Alo-2 zauważa, że będzie jednak wiele wyjątków, np. u przedsiębiorców, którzy sprzedali środki trwałe, rozliczają różnice remanentowe czy też mieli przez parę miesięcy zawieszoną działalność.

ZUS przypomina też, że przy ustalaniu składkowego rocznego dochodu uwzględniamy przychody zwolnione przez Polski Ład z PIT (chodzi o ulgę dla rodziców mających przynajmniej czwórkę dzieci, seniorów oraz wracających z zagranicy).

Następnie wpisujemy roczną podstawę wymiaru składki. – Powinna być taka sama jak dochód. Nie może jednak być mniejsza niż 36 120 zł, tyle wynosi minimalna podstawa wymiaru. Taką kwotę wykażą przedsiębiorcy, którzy mieli niższe dochody – wyjaśnia Izabela Leśniewska.

Kolejna pozycja to roczna składka. U przedsiębiorców na skali wynosi 9 proc. podstawy wymiaru, u liniowców 4,9 proc. Porównujemy ją z sumą miesięcznych składek wynikających ze złożonych do ZUS deklaracji. One też były liczone od podstawy wymiaru, którą był dochód (minimalna składka wynosiła 270,90 zł).

– W deklaracji wpisujemy składki należne za okres luty 2022 – styczeń 2023. Czyli liczone od dochodu za okres styczeń 2022 – grudzień 2022. Składkę zdrowotną u przedsiębiorców na skali oraz liniówce liczy się bowiem z przesunięciem, od dochodu za poprzedni miesiąc

Jeśli roczna składka jest wyższa niż suma miesięcznych, musimy dopłacić różnicę (do 22 maja), natomiast jeśli roczna składka zdrowotna jest niższa od sumy kwot należnych za poszczególne miesiące, ZUS odda nam nadpłatę. Z jego wyjaśnień wynika, że po złożeniu rocznego rozliczenia przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach na platformie ZUS PUE wnioski o zwrot. Trzeba je sprawdzić i wysłać do 1 czerwca. ZUS zwróci nadpłatę do 1 sierpnia 2023 r. Pod warunkiem, że przedsiębiorca nie ma zaległości. Jeżeli je ma, kwota zwrotu zostanie zaliczona na ich poczet. Przedsiębiorca dostanie więc mniej, niż wykazał w deklaracji.